Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2014

Σημαντική αναδημοσίευση ομιλίας Δ.Γληνού - συμβολή στον αγώνα της νεολαίας στα πανεπιστήμια


Σημαντική αναδημοσίευση - συμβολή στον αγώνα της νεολαίας
Which side are you on?

Τις τελευταίες μέρες γινόμαστε μάρτυρες μιας σκληρής επίθεσης απέναντι στα πιο πρωτοπόρα κομμάτια της νεολαίας της χώρας μας  στο χώρο των πανεπιστημίων που αντιστέκονται στις φασιστικές πρυτανικές αρχές, οι οποίες πιστές στα προστάγματα της μνημονιακής κυβέρνησης Σαμαράς θέλουν να σπείρουν τον τρόμο. Είναι πολύ θετικό λοιπόν το γεγονός της παραίτησης του φασίστα αντιπρύτανη στη Θεσσαλονίκη.Στην Αθήνα οι πρυτανικές αρχές συνεχίζουν το έργο καταστροφής και απαξίωσης του δημοσίου ελληνικού πανεπιστημίου.Πιστοί σε αυτούς τόσο οι δήθεν "ανεξάρτητοι φοιτητές" μπλε απόχρωσης που με την λογική της ομαλότητας των πανεπιστημίων εν τέλει βρίσκονται σε πλήρη συνεργασία με την αντίδραση, όσο και οι καθεστωτικές παρατάξεις και μερίδα αντιδραστικών καθηγητών που παρέα με τα παπαγαλάκια των ΜΜΕ  φωτογραφίζουν πρωτοπόρους φοιτητές με καταπάτηση των προσωπικών τους στοιχείων.

Για όλα αυτά τα παραπάνω και για να συμβάλλουμε στον εξοπλισμό του αγώνα των πρωτοπόρων φοιτητών αναδημοσιεύουμε την ομιλία του ακαδημαϊκού και πρωτοπόρου αγωνιστή και κομμουνιστή Δημήτρη Γληνού. Οι σκέψεις του για τη νεολαία δεκαετίες μετά, συνεχίζουν να είναι ξεκάθαρα επίκαιρες. Κρατάμε το ερώτημα που απευθύνουμε προς όλους τους νεολαίους που θα το διαβάσουν.Εσύ με ποια πλευρά είσαι;

                                                                                                                                   "Προμηθέας"




         Ομιλία του Δημήτρη Γληνού

Αγαπητοί μου νέοι,

Μ’ ερωτάτε να σας πω κι εγώ, ποιοι δρόμοι ανοίγονται μπροστά σας και φυσικά ποιον από όλους να ακολουθήσετε. Ίσως αρμοδιότεροι απ” όλους εμάς της ώριμης γενιάς, είσαστε “σεις οι ίδιοι, για να απαντήσετε σε αυτό το ερώτημα. Γιατί το αντίκρισμα της ζωής, που ζείτε τώρα εσείς στα είκοσι χρόνια σας και στη σημερινή κρίσιμη θέση του κόσμου, εμείς δεν το ζήσαμε κι ούτε μπορούσαμε να το ζήσουμε, όταν είμαστε στη δική σας θέση στα πανεπιστημιακά θρανία. Γι” αυτό μπορείτε βέβαια να ακούσετε τι θα σας πούμε εμείς οι άλλοι, να τραβήξετε όμως το δρόμο, που θα νιώσετε μέσα σας να σας δείχνει με εσωτερική αναγκαιότητα ο ίδιος σας ο εαυτός.

Ν’ ακολουθήσετε τη φωνή της συνείδησής σας, γιατί μέσα σε αυτή θα μιλάει και κάτι πλατύτερο από το άτομο σας, η κοινωνική και ταξική συνείδηση, που ζει χωρίς άλλο μέσα σας.

Οι δρόμοι που ανοίγονται σήμερα μπροστά σας, δεν είναι πολλοί, είναι δύο. Είτε το θελήσετε να τους αναγνωρίσετε είτε όχι, είτε προσπαθήσουν να σας τους κρύψουν μέσα στην ομίχλη ιδεαλιστικών σοφισμάτων, οι δρόμοι, που ανοίγονται μπροστά σας, είναι και μένουνε δυο: ή θα πάτε με το μέρος της συντήρησης και της αντίδρασης, ή θα πάτε με το μέρος της επανάστασης. Tetrium non datur. Μα θα μου πείτε: Τι δουλεία έχουμε “μείς με την αντίδραση ή με την επανάσταση; Πολιτικάντηδες ήρθαμε να γίνουμε; Ήρθαμε να σπουδάσουμε μιαν επιστήμη και να ζήσουμε έπειτα στην κοινωνία με την άσκηση της επιστήμης αυτής. Τι δουλειά έχει η μελέτη της επιστήμης μας με την πολιτική;

Αλήθεια υπάρχουν άνθρωποι, που θα σας μιλήσουνε με φρικη και αηδία με εσχάτη περιφρόνηση για την «πολιτική» και θα σας ξορκίσουνε να μην έχετε καμιά σχέση μ” αυτή την κατάρα του καιρού μας, την «πολιτική», που χώνει σαν τον Μεφιστοφελή την ουρά της στην «καθαρή φιλοσοφία», στην «καθαρή επιστήμη», στην «καθαρή τέχνη» και τα μολύνει όλα.

Και όμως και όμως! Δεν πιστεύω να σας ξέφυγε, αγαπητοί μου νέοι, πως και άλλοι συμβουλάτορες, που προηγήθηκαν από μένα, ας αναφέρω τους κ.Λουβαρι, Θεοδωρακόπουλο και Κανελλόπουλο, κάτω από τις βαθυστόχαστες φιλοσοφοντυμένες συμβουλές, που σας έδωκαν, δεν έκαμαν τίποτε άλλο από την πολιτική, από αυτή την καταραμένη πολιτική, που πάει να χωθεί και μέσα στο 2+2=4. Και οι τρεις τους κρατώντας από μια φιλοσοφική αγιαστούρα ξόρκιζαν τον «ιστορικό υλισμό» και τίποτα άλλο. Εκαναν καθαρή, καθαρότατη, αλλά ανομολόγητη… πολιτική.

Εγώ πάλι από την άλλη μεριά πιστεύω, πως είναι των αδυνάτων αδύνατο να ξεχωρίσει κανείς οποιοδήποτε κλάδο της ανθρώπινης πνευματικής ενέργειας από την πολιτική. Γιατί ο άνθρωπος ούτε σαν άτομο (που ουσιαστικά δεν υπάρχει) ούτε σαν σύνολο, μπορεί να μεταβληθεί ποτέ σ’ένα απλό και μόνο θεωρητικό πλάσμα. Ζωή σημαίνει ενέργεια και τρόπος ενέργειας. Τρόπος ενέργειας σημαίνει πολιτική, είτε συνειδητή, είτε όχι. Γιατί δεν υπάρχει ενέργεια του ανθρώπου, που δεν είναι κοινωνικά καθορισμένη. Ο τρόπος λοιπόν, που πραγματώνεται η ομαδική βούληση, είτε μέσα στις ομαδικές, είτε μέσα στις ατομικές ενέργειες, είναι πολιτική, αφού στον έναν τρόπο μπορεί να αντιταχθεί ένας άλλος τρόπος.

Μα ας εξετάσουμε τα ζητήματα κάπως ειδικότερα με τη δική σας περίπτωση. Ας υποθέσουμε λοιπόν, «έξω από κάθε πολιτική», ότι ο δρόμος που ανοίγεται μπροστά σας και το μοναδικό χρέος που έχετε, είναι να γίνετε επιστήμονες. Τι είναι όμως επιστήμη; Θα μου απαντήσετε: «ένα συστηματοποιημένο σύνολο από γνώσεις, που αναφέρονται σε μια περιοχή από φαινόμενα του φυσικού κόσμου ή της ανθρώπινης κοινωνίας». Ωραία. Ποιος είναι λοιπόν ο σκοπός σας, όταν λέτε πως πρέπει να γίνετε επιστήμονες; Θα μου απαντήσετε: «να οικειοποιηθούμε αυτό το συστηματοποιημένο σύνολο σε μια περιοχή του επιστητού και να αποχτησουμε την ικανότητα από τη μια μεριά να πλουτίζουμε με νέες έρευνες και από την άλλη να εφαρμόζουμε ένα μέρος από τις γνώσεις αυτές για την ωφέλεια των συνανθρώπων μας». Έτσι λοιπόν αντιλαμβάνεστε την κάθε επιστήμη σαν ένα άθροισμα από μερικές θεωρητικές και πραχτικές ικανότητες, που θα σας προσπορίζουνε και τα μέσα της ζωής σας.

Ο επιστήμονας είναι ουσιαστικά για σας ένας δεξιοτέχνης γιατρός, δικηγόρος, δάσκαλος, θεολόγος κλπ.

Μα εδώ αμέσως γεννιέται μια σειρά από απορίες. Πώς και δημιουργήθηκε αυτό το συστηματοποιημενο σύνολο από γνώσεις, που το καλούμε επιστήμη; Γιατί έχει τούτη τη μορφή, που έχει σήμερα και τούτη τη θέση, που έχει σήμερα στη ζωή; Και οι απορίες αυτές μας φέρνουν αμέσως έξω από το γυάλινο πύργο της «καθαρής επιστήμης» και μας οδηγούνε να αναζητήσουμε τα κοινωνικά αίτια, που ευνοούνε τη γέννηση, την ανάπτυξη και τη θέση, που έχει σήμερα η κάθε επιστήμη στη ζωή. Έπειτα μια δεύτερη απορία. Με τον τρόπο της ζωής σας έξω από τον κύκλο αυτής της δεξιοτεχνίας, που θα ασκείτε το επάγγελμα, δεν έχει να κάνει τίποτε η επιστήμη; Η επιστήμη διαλύεται σε ατομικές δεξιοτεχνίες και δεν επιδρά καθόλου επάνω στον τρόπο της ζωής, που πρόκειται να ζήσετε σα μέλη της κοινωνίας; Η επιστήμη είναι χωρισμένη από τη ζωή;

Εδώ και εσείς οι ίδιοι, όσοι δεν είσαστε διαλεχτικοί ματεριαλιστές, μα και η ολότητα ίσως από τους δάσκαλους σας, θα απαντήσουνε μ’ ένα στόμα. Ναι! Τη ζωή ρυθμιζουνε, θα σας πούνε, άλλες «αξίες», ηθικές, θρησκευτικές, κοινωνικές, πολιτικές. Και οι αξίες αυτές δεν πηγάζουν από τη γνώση. Άρα η επιστήμη μπορεί να μελετάει τις αξίες σαν δεδομένα, ποτέ όμως δεν μπορεί να γίνει ρυθμιστής τους. Μα αν ρωτήσετε ποια είναι η πηγή αυτών των αξιών, θα πάρετε τις πιο σκοτεινές, τις πιο αόριστες, τις πιο θολές απαντήσεις, που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, όλες οδηγούνε στο μυστήριο, στην αποκάλυψη, στο υπερκοσμικό και φανταστικό.

Αυτή όμως η επίμονη τάση να χωριστεί η αξία, που ρυθμίζει τη ζωή από τη γνώση, φαντάζεσθε πως δεν είναι και αυτή κοινωνικά καθορισμένη; Είναι γνώρισμα όλων των κοινωνιών, που είναι χωρισμένες σε κοινωνικές τάξεις και στηρίζονται στην κυριαρχία μιας τάξης επάνω στις άλλες. Και το λόγο του χωρισμού θα τον δείτε παρακάτω.

Αν όμως ακολουθήσετε μιαν άλλη σειρά στοχασμών, θα φτάσετε σε διαφορετικό συμπέρασμα. Για θέσετε παρακαλώ το ερώτημα, ποια είναι η σχέση, που κάθε φορά, σε κάθε ιστορική στιγμή της ανθρωπότητας, υπάρχει ανάμεσα στο «είναι», στο «νοειν» και στο «πραττειν»; Η μόνη απάντηση, που μπορείτε να έχετε σε μιαν αντικειμενική έρευνα του προβλήματος αυτού, είναι, πως σε κάθε στιγμή της ιστορικής διαδρομής, σε κάθε ανθρώπινη κοινωνία, το «είναι», το «νοειν» και το «πραττειν» είναι αλληλένδετα και αλληλοεξαρτημένα. Το είναι, δηλαδή οι αντικειμενικοί όροι της ανθρώπινης ζωής, καθορίζουν τη γνώση και αυτή οδηγεί την πράξη, που από την άλλη μεριά κι αυτή είναι κάθε φορά το κίνητρο και το κριτήριο της γνώσης. Και η πράξη πάλι με τη γνώση μαζί επιδρούνε επάνω στην πραγματικότητα και την μεταβάλλουν.

Γι αυτό κι όταν αλλάζουν οι αντικειμενικοί όροι και δημιουργείται νέα γνώση και βγαίνει ένα καινούργιο πρέπει, ξεσπάει η αντίθεση με το παλιό και δημιουργείται η ανάγκη μιας καινούργιας σύνθεσης. Γι” αυτό και η τάξη, που άρχει κάθε φορά, θέλει από τη μια μεριά να μονοπωλεί και να κοντρολάρει τη γνώση, δηλαδή την επιστήμη και από την άλλη μεριά να χωρίζει από αυτή το «πρέπει» (το «πρέπει» που τους συμφέρει) και να το ανάγει σε θεία καταγωγή, για να μην επηρεαστεί από την αλλαγή της γνώσης (δέκα εντολές δοσμένες από το Θεό στο Μωυσή, ηθικός νόμος που πηγάζει από την υπερβατική φύση του ανθρώπου κλπ, κλπ).

Αν αυτό είναι έτσι, τότε η αντίληψη, που πρέπει να περιορίζει την έννοια της επιστήμης στην κατάκτηση μιας περιορισμένης περιοχής του επιστητού, ξεχωρισμένης με σινικά τείχη από κάθε γενική επισκόπηση του επιστητού και από την άλλη μεριά χωρίζει με στεγανά και αδιαπέραστα χωρίσματα την επιστήμη από τη ρύθμιση της ζωής, η αντίληψη λοιπόν αυτής της «καθαρής επιστήμης» είναι και αυτή μια «πολιτική αντίληψη» της επιστήμης. Όπερ εδει δειξαι. Δικαιούμαστε λοιπόν σε αυτή την αντίληψη της επιστήμης να αντιτάξουμε τη δική μας, που δε χωρίζει την επιστήμη από τη ρύθμιση της ζωής. Και την αντίληψη τούτη για την ενότητα επιστήμης και πράξης τη βλέπουμε να εφαρμόζεται πέρα για πέρα στη μόνη χώρα, που θέτει τα θεμέλια μιας νέας αταξικής κοινωνίας, που καταργεί την εκμετάλλευση και βαδίζει προς τον κομμουνισμό, δηλαδή τη Σοβιετική Ένωση. Συμφωνώ με την αντίληψη αυτή, η σπουδή της επιστήμης είναι αναπόσπαστα ενωμένη με γενική θεώρηση της φυσικής και κοινωνικής πραγματικότητας. Και η γενική αυτή θεώρηση είναι μια επιστημονική φιλοσοφία.

Επιστήμονας χωρίς τέτοια γενική επιστημονική κοσμοθεωρία είναι ένας απλός δεξιοτέχνης, ένας επαγγελματίας, πολύ κατώτερος από έναν εργάτη, γιατί ο τελευταίος, όταν είναι συνειδητός, έχει, έστω και στις γενικές γραμμές, την επιστημονική θεώρηση του κόσμου.


Με την έννοια αυτή μπορώ λοιπόν να σας πω κι εγώ: Ο δρόμος, που ανοίγεται μπροστά σας είναι να γίνετε επιστήμονες. Μου αρκεί αυτό. Γιατί είμαι βέβαιος, πως τότε τα εννιά δέκατα από “σας θα δεχτούνε μια μόνη επιστημονική κοσμοθεωρία, που θα τους ικανοποιήσει, το διαλεχτικό ματεριαλισμό. Κι έτσι λέγοντας σας να γίνετε αληθινοί επιστήμονες, είναι το ίδιο σας να σας λέω: γίνετε οπαδοί του διαλεχτικού υλισμού.

Κι έχω τούτη την πεποίθηση, γιατί αυτός είναι και ο μόνος γνήσιος κοινωνικός σας καθορισμός.

Αλήθεια! Σκεφτείτε λιγάκι. Από πού έρχεστε εσείς, παιδιά μου; Από ποια κοινωνικά στρώματα; Πού ανήκετε; Το μεγαλύτερο πλήθος από σας είναι φτωχά παιδιά. Η αστική τάξη βέβαια υψώνει μπροστά στα μάτια όλων σας το τίμημα της προδοσίας: θέσεις κρατικές, πελατεία, αξιώματα, τίτλους, για να γίνετε οι πνευματικοί στυλοβάτες της. Ένα τραγικό παιδομάζωμα! Έτσι και οι γενίτσαροι γίνονταν οι πιο φανατικοί διώκτες των χριστιανών, όπως τα παιδιά των φτωχών, που σπουδάζουν στα πανεπιστήμια και αλλάζουν κοινωνική κατάσταση, γίνονται οι πιο φανατικοί αντιδραστικοί.

Αν όμως ακούσετε τι σας λέει κατάβαθα το αίμα σας, δε θα αλλαξοπιστήσετε, δεν θα προδώσετε την τάξη σας. Θα πάτε με το μέρος των φτωχών και θα αγωνιστείτε κι εσείς για να θεμελιώσετε τη νέα ζωή.

Και τότε θα βαδίσετε με βήμα ακλόνητο στο μόνο δρόμο, που αληθινά ανοίγεται μπροστά σας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: