Μαθήματα Ιστορίας Ποδοσφαίρου - Οι αριστερές οµάδες δεν ξέφυγαν από την καταδιωκτική µανία τής χούντας.

Δύσκολα χρόνια εκείνα... Το άγρυπνο µάτι τού ασφαλίτη παραµόνευε σε κάθε γωνιά µε σκοπό να ανακαλύψει οποιαδήποτε δηµοκρατική δραστηριότητα, προερχόµενη είτε από µεµονωµένους πολίτες είτε από παρέες και κόµµατα είτε από οµάδες...
Οµάδες... Η λέξη «οµάδα» κάθε άλλο παρά εύηχη ήταν στα αυτιά των καθεστωτικών. Έφερνε µπελάδες στη χούντα και οι αξιωµατούχοι της έκαναν τα πάντα για να µην υφίσταται ούτε καν ως... έννοια. Οµάδες διαφόρων τύπων διαλύθηκαν. Έτσι, κατά τη διάρκεια της 7ετίας και οι ποδοσφαιρικές δεν γινόταν να εξαιρεθούν...

Μικροί, µεσαίοι, µεγάλοι σύλλογοι της εποχής «αγγίχτηκαν» από τη χούντα, διαλύθηκαν, συγχωνεύτηκαν, έπαψαν να υπάρχουν. Ο νόµος που επέβαλλε µε υπέρµετρο ζήλο ο τότε Γενικός Γραµµατέας Αθλητισµού, Κώστας Ασλανίδης, επηρέασε ποδοσφαιρικά σωµατεία σε όλη την ελληνική επικράτεια, µε τη Βόρεια Ελλάδα να «µετράει» τις λιγότερες απώλειες.
Στόχος τού καθεστώτος ήταν η µείωση των σωµατείων και η δηµιουργία πρωταθλήµατος µε βάση τις πρωτεύουσες των νοµών. Βέβαια, πίσω από την... απλοποίηση του ποδοσφαιρικού χάρτη τής χώρας κρυβόταν και ο φόβος των δικτατόρων ότι κάποιες από τις ποδοσφαιρικές οµάδες χαρακτηρίζονταν από αριστερές πεποιθήσεις, οµάδες προερχόµενες από υποβαθµισµένες και φτωχικές περιοχές. Από κεί, δηλαδή, που ξεκινάει συνήθως η κάθε είδους αντίσταση.
Κανείς δεν είναι σε θέση να πει µε σιγουριά πόσες και ποιες οµάδες ποδοσφαίρου δια-λύθηκαν επί χούντας λόγω πεποιθήσεων. Το θέµα, όµως, είναι πως ήταν αρκετές και ο λόγος, για τους ανθρώπους που έζησαν από κοντά τα γεγονότα, δεν είναι αυτός που µετράει. Το γεγονός είναι αυτό που έχει σηµασία.
Ιστορικοί σύλλογοι «εξαφανίστηκαν» κατά τη διάρκεια της 7ετίας. Κάποιοι από αυτούς χάθηκαν για πάντα, οι περισσότεροι, όντες τότε πρωταγωνιστές στα πρωταθλήµατά τους, άρχισαν να παρακµάζουν και δεν ορθοπόδησαν ποτέ. Κάποιοι άλλοι, πάλι, τα κατάφεραν έστω κι έπειτα από πολλά χρόνια.


Αστέρας Τρίπολης, Εργοτέλης και Προοδευτική

Μεταξύ εκείνων που τα κατάφεραν, οµάδες δηλαδή που ξαναβρήκαν τον δρόµο προς την επιτυχία, βρίσκεται ο Αστέρας Τρίπολης, ο Εργοτέλης, η Προοδευτική. Τρεις σύλλογοι που επηρεάστηκαν άµεσα από τον νόµο τού Ασλανίδη, βρήκαν τον δρόµο για να επιστρέψουν στα µεγάλα «σαλόνια» της Σούπερ Λίγκας και της Β’ Εθνικής.
Ο Αστέρας είχε ήδη συγχωνευτεί µε τον Άρη-Ατρόµητο, δηµιουργώντας τον Αθλητικό Όµιλο Τριπόλεως. Το 1968 διαλύθηκε µε την υπ’ αριθµ. 345 απόφαση του Πρωτοδικείου Τριπόλεως, κατ’ επέκταση του νόµου Ασλανίδη που ήθελε µία οµάδα µόνο στην Αρκαδία! Συγχωνεύθηκε µε την ΑΕΚ Τρίπολης, τον Όµιλο Τριπόλεως, τον Ερµή Μερκοβουνίου και τον Παναρκαδικό, µε τον τελευταίο να δίνει το όνοµα και το γήπεδο στη νέα οµάδα. Έπειτα από έναν χρόνο, το «σχέδιο» Ασλανίδη «ναυάγησε» και οι οµάδες διαχωρίστηκαν, ενώ από το 1978 κι έπειτα ο Αστέρας Τρίπολης άρχισε να παίρνει την τωρινή του µορφή.
Την ίδια περίοδο, οι φίλοι τού Εργοτέλη είδαν την οµάδα τους να ενώνεται µε τον µισητό ΟΦΗ και να διαλύεται. Στοίχισε πολύ στους Κρητικούς η διάλυση «της δικής τους οµάδας», χάθηκε το σύµβολο του αρχαίου Κρητικού Ολυµπιονίκη απ’ όπου πήρε και το όνοµά του ο σύλλογος, ενώ είδαν πολλούς από τους ποδοσφαιριστές να εντάσσονται υποχρεωτικά στις τάξεις τού ΟΦΗ.
Μέχρι σήµερα, άνθρωποι που έζησαν εκείνες τις στιγµές, δυσκολεύονται να µείνουν ασυγκίνητοι όταν αναπολούν τα γεγονότα.

Όµως το πείσµα τους ήταν µεγάλο, δεν πτοήθηκαν, ούτε από τους νόµους τού Ασλανίδη ούτε από τα µεγάλα συµφέροντα. Ο Εργοτέλης σύντοµα επανιδρύθηκε και έφτασε να πρωταγωνιστεί και πάλι στις επαγγελµατικές κατηγορίες ποδοσφαίρου, φτάνοντας µέχρι τα σαλόνια της Σούπερ Λίγκας.
Ο Φοίνικας, το πουλί, που σύµφωνα µε τον Ηρόδοτο, αναγεννιέται από τις στάχτες του, είναι το έµβληµα της Προοδευτικής. Τι ειρωνεία, το ίδιο σύµβολο χρησιµοποίησε –µε την προσθήκη τού στρατιώτη– και η χούντα που διέλυσε την ιστορική οµάδα τού Κορυδαλλού. Πολλές οι οµάδες, βλέπετε, στον Πειραιά... Πολλές από αυτές µε αριστερούς στις τάξεις τους. Δεν άρεσε στον Κώστα Ασλανίδη αυτό το «τοπίο». Πριν από τη διάλυσή της, η Προοδευτική πρωταγωνιστούσε, ενώ είχε φτάσει στην 4η θέση τού πρωταθλήµατος της Α’ Εθνικής, την περίοδο 1964-65. Έπειτα, άρχισε να παίρνει την κάτω βόλτα. Κατάφερε να ορθοποδήσει πολλά χρόνια αργότερα. Το σηµαντικό είναι ότι διατήρησε, εν τέλει, και το όνοµα και το έµβληµά της.

Θύελλα στην Πάτρα

Η Αχαΐα δεν έµεινε ανεπηρέαστη από τον νόµο Ασλανίδη. Η Θύελλα Πατρών, οµάδα των Προσφυγικών τής Αχαΐας, το 1967 συγχωνεύτηκε υποχρεωτικά µε τον Ολυµπιακό Πατρών, τον Ηρακλή, την Προοδευτική, τον Απόλλωνα, τον Πατραϊκό και τον Αχιλλέα (όλες οµάδες τής Πάτρας) για να ιδρυθεί ο Α.Π.Σ. Πάτραι. Η «Θύελλα» είχε αρνηθεί τη συγχώνευση –όπως και οι άλλες οµάδες– αλλά η χούντα έστειλε αστυνοµικές δυνάµεις να παραλάβουν το αρχείο και το καταστατικό του συλλόγου µε τη βία. Τότε οι Θυελλιώτες πήραν το καταστατικό, το λάβαρο και τη σφραγίδα, τα έβαλαν σε ένα σιδερένιο κιβώτιο και τα έκρυψαν σε ένα οικόπεδο στην περιοχή τής Εγλυκάδας. Τα έβγαλαν µόνο όταν έπεσε η χούντα.
Από τις προαναφερθείσες οµάδες, καµία δεν κατάφερε να ορθοποδήσει εκτός από τη Θύελλα. Ο Ολυµπιακός δεν ξέφυγε ποτέ από τα ερασιτεχνικά επίπεδα, ενώ ο Πατραϊκός καλλιεργεί µόνο το τµήµα τού πινγκ πονγκ, το µοναδικό που έµεινε ανεξάρτητο µετά τη συγχώνευση.

Συγχώνευση στη σέντρα

«Ούτε οι Ιταλοί, ούτε η χούντα κατάφεραν να µας διαλύσουν». Αυτή την έκφραση θα ακούσει αρκετές φορές όποιος επιχειρήσει να θυµίσει στους Διαγορίτες τα γεγονότα τού ’68. Ένα από τα ιστορικότερα σωµατεία τής Ελλάδας, ο Διαγόρας Ρόδου, έπεσε επίσης «θύµα» «µε το έτσι θέλω» τού Ασλανίδη. Αυτό συνέβη το 1968, όταν η χούντα διέλυσε τον Ροδιακό, τον Δωριέα αλλά και τον Διαγόρα, για να δηµιουργήσει τον Α.Σ. Ρόδου.
«Οι Διαγορίτες δεν δέχτηκαν να βάλουν την υπογραφή τους και πήραν τα έγγραφα του συλλόγου στα σπίτια τους, ενώ τα γραφεία έµειναν άδεια και ανεκµετάλλευτα, δεν τόλµησαν να τα χρησιµοποιήσουν», θυµάται ο κ. Μιχάλης Μάχλης, επί πολλά χρόνια στην «υπηρεσία» τής οµάδας.
«Περήφανοι για τον σύλλογό τους, αρνήθηκαν να “συµµορφωθούν προς τας υποδείξεις” τού καθεστώτος και να παραδώσουν τη σφραγίδα τού Διαγόρα. Στην περίπτωσή µας, χρειάσθηκε να κατέβει αυτοπροσώπως ο Ασλανίδης στη Ρόδο, και να κληθούν οι παράγοντες του Διαγόρα στην Ασφάλεια, όπου τους απείλησαν µε διώξεις. Παρ’ όλα αυτά, ο Διαγόρας δεν συναινούσε. Η υπόθεση έληξε µε αναγκαστικό νόµο», συµπληρώνει σε επικοινωνία µε τη ΓΑΛΕΡΑ ο αντιπρόεδρος του Διαγόρα, Θεολόγος Τσιγάρος.

Τα σωµατεία που προαναφέραµε σίγουρα δεν είναι τα µοναδικά που διαλύθηκαν ή συγχωνεύτηκαν µε άλλα, µε το νόµο Ασλανίδη. Σύλλογοι όπως ο Όλυµπος Κέρκυρας, ο Αστέρας Ρεθύµνου ή η αθηναϊκή Σαθράπολη, που συγχωνεύτηκε µε την Ελευθερούπολη για να δηµιουργηθεί ο Ίκαρος, άλλαξαν µορφή και οι άνθρωποί τους αναγκάστηκαν να... κρύψουν στα συρτάρια ή στις καρδιές τους, ύµνους και σύµβολα.
Κάποιοι από αυτούς χαρακτηρίζονταν από αριστερά «πιστεύω», σε κάποιες άλλες περιπτώσεις ήταν αρκετή η περηφάνια τους που τους οδήγησε να αντισταθούν στην... απάρνηση της ιστορίας. Να πουν «όχι» στη χούντα. Να κινδυνεύσουν µε φυλάκιση «για µια οµάδα».
Όπως και να ‘χει, ένα είναι σίγουρο: Πως τα σωµατεία που διαλύθηκαν ή επιχειρήθηκε να διαλυθούν, είχαν ιστορία... Και η ιστορία δεν «συγχωνεύεται».