1 Φεβρουαρίου 1929: Η μεγάλη απεργία των εργατών του Λαυρίου

Οι μεταλλωρύχοι της Γαλλικής Εταιρείας του Λαυρίου ήταν αυτοί που με τους μεγάλους απεργιακούς τους αγώνες (κυρίως κατά τα περίφημα «Λαυρεωτικά» του 1896 και το 1906) είχαν βάλει τη σφραγίδα τους στα πρώτα βήματα του ελληνικού εργατικού κινήματος. Την 1η Φεβρουαρίου 1929 ξεκίνησαν μια νέα μεγάλη απεργιακή κινητοποίηση, που θα συνεχιστεί επί 47 μέρες και θα είναι μία από τις μεγαλύτερες κινητοποιήσεις της εργατικής τάξης στα χρόνια του Μεσοπολέμου.

Η απεργία, που έγινε με αίτημα την αύξηση των μισθών, αντιμετωπίστηκε με τη βία της κρατικής καταστολής από την κυβέρνηση Βενιζέλου. Στις 7 Φεβρουαρίου, από πυρά της αστυνομίας κατά των απεργών, δολοφονήθηκε ο εργάτης Γιώργος Συρίγος και τραυματίστηκαν αλλοι 33.

Αναφερόμενος στη δολοφονία του Συρίγου, ο υπουργός Εσωτερικών, Ζαβιτσάνος, δεν θα διστάσει να πει: «Εάν ο χωροφύλακας πυροβόλησε καλώς έπραξε. Δεν μπορείτε να πείτε, πρόσθεσε σε κάποιο βουλευτή, ότι είχε καθήκον ο χωροφύλακας να σταυρώσει τα χέρια του και αφήσει ελεύθερους τους απεργούς να επιτίθενται κατά των γραφείων της εταιρείας και να αναστατώνουν τον κόσμο». Άλλωστε, ο εισαγγελέας Κώνστας δήλωνε ότι «κράτος επτά εκατομμυρίων δεν θα δειλιάσει να σκοτώσει πέντε χιλιάδες ταραξίες». 

Η δολοφονική επίθεση απαντήθηκε με γενική απεργία διαμαρτυρίας όλων των εργατών και των επαγγελματιών του Λαυρίου, ενώ στις 25 Φεβρουαρίου η απεργία επεκτείνεται σε όλα τα μεταλλωρυχεία της πόλης. Η αστυνομία επιτίθεται και πάλι ένοπλα και στις 14 Μαρτίου τραυματίζονται 30 απεργοί. Τελικά, η απεργία λύθηκε στις 16 Μάρτη με νίκη των απεργών και την ικανοποίηση όλων των αιτημάτων τους. Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας υποχρεώνεται σε συμφωνία με την Ενωτική ΓΣΕΕ, που περιελάμβανε: 10% αύξηση σε όλους τους εργάτες και εργάτριες. Να απολυθούν άμεσα όλοι οι κρατούμενοι εργάτες, διατάσσοντας τηλεφωνικώς την αναστολή της εκτόπισής τους. Να επανέλθουν όλοι οι εργάτες στη θέση τους. Εξασφάλιση της αντιπροσώπευσης των εργατών στα ταμεία Αλληλοβοήθειας και Συντάξεων.Επίσης, αποφασίστηκε να αποζημιωθεί η οικογένεια του Συρίγου.